Γράφει η Δήμητρα Ρετσινά, φιλόλογος – συγγραφέας
Ο Giorgio de Chrico ήταν γιος του Ιταλού μηχανικού Εβαρίστο ντε Κίρικο, ο οποίος ήταν επικεφαλής μηχανικός της κατασκευής των «Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας», που ξεκίνησαν το 1882 με πρωτοβουλία του Θεόδωρου Μαυρογορδάτου και έδρα της Εταιρείας τον Βόλο.
Τις παραμονές του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 οι «Θεσσαλικοί Σιδηρόδρομοι» συνεργάζονται με το ελληνικό κράτος για την ενίσχυση και οχύρωση του Δικτύου, και ο Εβαρίστο ντε Κίρικο, ως διευθυντής τους είναι σε διαρκή επαφή με την ηγεσία του ελληνικού στρατού. Με έκτακτα δρομολόγια μεταφέρονταν στρατεύματα που έφταναν στον Βόλο ατμοπλοϊκώς από τη νότια Ελλάδα, προς το εσωτερικό της Θεσσαλίας και στις γραμμές των συνόρων. Εξαιτίας του πολέμου το σιδηροδρομικό δίκτυο είχε υποστεί μεγάλες καταστροφές αφού τμήματα της γραμμής ξηλώθηκαν, γέφυρες καταστράφηκαν, σταθμοί λεηλατήθηκαν…
Ο Εβαρίστο ντε Κίρικο, αν και εκδιώχθηκε, χρησιμοποίησε έντονη διπλωματική δραστηριότητα σαν Ιταλός υπήκοος, καθώς και τις γνωριμίες του στην τουρκική πλευρά, από την εποχή που ζούσε στην Κωνσταντινούπολη, για να περισώσει τα περιουσιακά στοιχεία της Εταιρίας. Παράλληλα ο Θεόδωρος Μαυρογορδάτος από την Κωνσταντινούπολη, έχοντας ρωσική υπηκοότητα, κατάφερε με παρέμβαση του τσάρου να πετύχει την επαναφορά των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων σε ελληνικά χέρια.
Ο Ιταλός διευθυντής τους συγκέντρωσε το διασκορπισμένο προσωπικό, επισκεύασε το τροχαίο υλικό και το δίκτυο, ενώ παράλληλα μερίμνησε για την επιστροφή των προσφύγων στις εστίες τους σιδηροδρομικώς, παραχώρησε τις εγκαταστάσεις για την προσωρινή τους εγκατάσταση, τους εμβολίασε κατά της επιδημίας ευλογιάς που ενέσκηψε κ.ά. Τελικά με τη συνθήκη ειρήνης της Κωνσταντινούπολης στις 22 Νοεμβρίου 1897, απεχώρησαν οι Τούρκοι από τον Βόλο και την επόμενη χρονιά οι σιδηρόδρομοι ξαναβρήκαν σταδιακά τον παλιό τους ρυθμό.
Σε ένα τέτοιο φιλελληνικό περιβάλλον από την πλευρά των Ιταλών γονέων του, του Εβαρίστο και της Τζέμα γεννήθηκε στον Βόλο στις 10 Ιουλίου του 1888 ο Τζιόρτζιο. Ο αδελφός του Αντρέα – Αλμπέρτο υπήρξε επίσης σπουδαίος ζωγράφος και συγγραφέας με το ψευδώνυμο Σαβίνιο. Ο ελληνικός πολιτισμός και το ελληνικό περιβάλλον, στο οποίο μεγάλωσε ο Τζιόρτζιο ντε Κίρικο, καθώς και η δουλειά του πατέρα του, επηρέασαν το έργο αυτού του ξεχωριστού ζωγράφου, που επηρέασε όλα τα κινήματα της μοντέρνας ζωγραφικής του 20ου αι. Ο Τζιόρτζιο ντε Κίρικο εγκαινίασε ένα προσωπικό στυλ στην Τέχνη, που ονομάζεται Μεταφυσική Ζωγραφική και σχετίζεται με τον Υπερρεαλισμό. Ανατράφηκε πνευματικά με τον κλασικισμό και τις εικόνες της Αργοναυτικής Εκστρατείας, όπως έγραψε ο ίδιος για τα παιδικά του χρόνια, στράφηκε όμως σε ένα μοντέρνο ύφος και εγκαινίασε το καλλιτεχνικό στυλ της Μεταφυσικής Ζωγραφικής (Pittura Metafisica). Σπούδασε κατά τα έτη 1903 – 1905 στην Ελλάδα, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, με διδασκάλους τον Γεώργιο Ροϊλό, τον Κωνσταντίνο Βολανάκη και τον Γιώργο Ιακωβίδη. Στα 1905 – 1908 συνέχισε τις σπουδές του στο Μόναχο και στη συνέχεια έζησε κατά διαστήματα στο Μιλάνο, στη Φλωρεντία και στο Παρίσι. Απεβίωσε στις 20 Νοεμβρίου 1978 στη Ρώμη. 
Στο έργο του Τζίορτζιο ντε Κίρικο κυριαρχεί η αλληγορία, η υπαινικτική σιωπή, το αλλόκοτο. Απεικονίζει έναν κόσμο θρυμματισμένο και συγχρόνως θεατρικό με την τεχνική του κυβισμού και του κονστρουκτιβισμού. Χρησιμοποιεί γεωμετρικά αντικείμενα καθημερινά, που μεταξύ τους δεν έχουν μια «λογική» σχέση, όμως, ως ολική σύνθεση, προκαλούν μια έντονη και παράξενη εντύπωση, λόγω της κρυπτικής – μυστικής σχέσης που τα συνδέει. Ζωγραφίζει με ακρίβεια οφθαλμαπάτης (trompe l oeil) και συναρμολογεί τις κατασκευές του σε φιγούρες grotesque με έντονη συγκινησιακή λειτουργία, όπως αναφέρει ο ιστορικός της μοντέρνας τέχνης, Χέρμπερτ Ρηντ.
Στους πίνακές του τα αντικείμενα είναι στοιχεία ενός φανταστικού, μεταφυσικού σκηνικού, και είναι με τέτοιο τρόπο τοποθετημένα ώστε να δημιουργούν μια αίσθηση αναμονής, δράματος. Οι έρημες πλατείες με ένα συντριβάνι ή ένα άγαλμα στη μέση, οι τεράστιες καπνοδόχοι, οι ψηλοί πύργοι που δίνουν την αίσθηση της δύναμης, οι πλαγιασμένες σκιές, το ανδρείκελο, που μοιάζει με αρχέγονο ρομπότ και αποτελεί μια καταγγελία στον άνθρωπο χωρίς ταυτότητα, είναι μερικά από τα θέματά του. Και φυσικά τα τρένα! Σύμφωνα με τον μηχανικό του ΟΣΕ και ερευνητή Κώστα Ανδρουλιδάκη, σε πολλούς από τους μεταφυσικούς πίνακες ξεπροβάλλει από κάποια γωνιά η φιγούρα μιας ατμομηχανής.
Είναι φιγούρα μικρή αλλά ζωγραφισμένη με σκούρο χρώμα, που έρχεται σε έντονη αντίθεση με το ανοιχτόχρωμο περιβάλλον και γι’ αυτό διακρίνεται εύκολα. Μέσα στην απόλυτη ακινησία των συμβόλων, ο καπνός που βγαίνει από το τρένο είναι το μόνο στοιχείο που κινείται, καθώς παρουσιάζεται να έχει μια κλίση προς τα πίσω. Οι καμάρες που ζωγραφίζει θυμίζουν τις καμάρες των μεγάλων πέτρινων γεφυριών του μικρού τρένου του Πηλίου. 
Πολύ γνωστά έργα του Τζιόρτζιο ντε Κίρικο είναι «η Ωρα της Σιωπής» με το άγαλμα της Αριάδνης και στο βάθος το τρένο, δημιουργώντας μια αίσθηση αναμονής ,δράματος. «Ο Μεγάλος Τροβαδούρος» που απεικονίζει Ανδρείκελο και τρένο, «Το τραγούδι της Αγάπης» με την κεφαλή αγάλματος, τρένο και γάντι, το «Αίνιγμα της Ωρας» που απεικονίζει ρολόι με Καμάρες, «Εκτωρ και Ανδρομάχη» (ανδρείκελα), Το “portrait του Guillame Appolinaire”, η «Νοσταλγία του Άπειρου» με τον ψηλό Πύργο.
Στις συνθέσεις του δεν υπάρχει στοιχείο προμελέτης. Οι εικόνες εμφανίζονται στον εσωτερικό του κόσμο με τον αυθορμητισμό εκείνο που χαρακτηρίζει τις καταστάσεις έκστασης και οφείλονται σε κάποια μυστηριώδη ικανότητα ζωντανέματος μέσω της φαντασίας και της μαγικής έλξης.
Για το έργο η «Νοσταλγία του Άπειρου» έχει γίνει μια εξαιρετική μοντέρνα hi tech αναπαράσταση, όπως την περιγράφει ο Κώστας Τερζής, Ph.D. UCLA School of Arts and Architecture http://www.cda.ucla.edu/caad/worlds.html
Εν συντομία αναφέρω πως η εικονική πραγματικότητα (virtual reality) χρησιμοποίησε τον Πύργο – Σύμβολο από το έργο «Νοσταλγία του Άπειρου» για να φτιάξει μια τρισδιάστατη (3D) παραλλαγή! Ένας νέος κόσμος αποκαλύπτεται στα μάτια μας, που είναι μια make- believe αναπαράσταση μαθηματικών μοντέλων.