Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

Οι Ρώσοι μια στάση πριν την ΤΡΑΙΝΟΣΕ

«ΠΡΑΣΙΝΟ ΦΩΣ» ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΜΙΣΙΟΝ

Σε ρωσικές... ράγες ετοιμάζεται να μπει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Η Μόσχα φέρνει δεσμευτική προσφορά για τον υπό αποκρατικοποίηση οργανισμό και η πλάστιγγα αρχίζει να γέρνει υπέρ των ρωσικών σιδηροδρόμων (RZD).
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Οικονομίας», την ερχόμενη Πέμπτη έρχεται στην Ελλάδα ο υπουργός Μεταφορών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Μαξίμ Σοκόλοφ, στενός συνεργάτης του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, κουβαλώντας στις αποσκευές του προσφορά για την εξαγορά των ελληνικών σιδηροδρόμων. Το επενδυτικό ενδιαφέρον των Ρώσων για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ βρίσκεται εδώ και καιρό στο ζενίθ και η κυβέρνηση δεδομένης της απουσίας των υπόλοιπων δύο μνηστήρων έχει συμφωνήσει για την ολοκλήρωση του deal, έχοντας μάλιστα στα χέρια της την νομική γνωμοδότηση (legal opinion) της Κομισιόν.

Συγκεκριμένα, οι Ευρωπαίοι -σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες- ανοίγουν τον δρόμο στους Ρώσους, ανάβοντας το πράσινο φως για την υπόθεση με τις παράνομες κρατικές ενισχύσεις προς τους ελληνικούς σιδηροδρόμους. Η έστω και προσωρινή λύση της διένεξης για το ρωσικό φυσικό αέριο μεταξύ Ουκρανίας, Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ενωσης με την υπογραφή συμφωνίας που εξασφαλίζει την τροφοδοσία της Ευρώπης, φάνηκε ικανή να μεταστρέψει κάπως το αρνητικό κλίμα έναντι των Ρώσων και να καταστήσει εφικτό αυτό που εδώ και μήνες φάνταζε απίθανο. Να ανάψει η Κομισιόν το πράσινο φως για την εξαγορά ενός ευρωπαϊκού οργανισμού από κρατική ρωσική εταιρεία.

Ο διαγωνισμός για την αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που προκηρύχθηκε το καλοκαίρι του 2013, για μεγάλο διάστημα φαινόταν να αποτελεί μεγάλο ερωτηματικό και παρότι μέχρι τα τέλη του περασμένου Ιουνίου οι ενδιαφερόμενοι θα έπρεπε να έχουν προχωρήσει στην κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών, η διαδικασία μέχρι πρότινος έδειχνε να «κολλάει».

Το ΤΑΙΠΕΔ θα οριστικοποιήσει την ημερομηνία υποβολής των δεσμευτικών προσφορών εντός των επόμενων εβδομάδων και οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι RZD βρίσκονται πολύ κοντά στην απόκτηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Επικεντρώνονται στη ROSCO

Οι Ρώσοι, που θέλουν μετ' επιτάσεως τον ελληνικό οργανισμό, φέρονται διατεθειμένοι να δώσουν 100 εκατ. ευρώ για να αποκτήσουν τους ελληνικούς σιδηροδρόμους, ενώ σύμφωνα με τις ίδιες αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης, το ενδιαφέρον των Γάλλων για τους ελληνικούς σιδηρόδρομους ατόνησε και η πιθανή εξήγηση που δίνεται ενδεχομένως να έχει να κάνει με τη στήριξη προς τη γαλλική Alstom που συμμετέχει στον διαγωνισμό για τη ROSCO (εταιρεία συντήρησης τροχαίου υλικού).

Η ROSCO ενδιαφέρει τους Γάλλους διότι διεκδικούν ένα συμβόλαιο που εγγυάται χρήματα χωρίς να ενέχει κάποιο ρίσκο, όπως στην περίπτωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Πιθανόν, λοιπόν, η συμμετοχή τους να σχετίζεται με τη στήριξη και μόνο της Alstom.

Εξάλλου, είναι γνωστός ο προβληματισμός ότι οι γαλλικοί σιδηρόδρομοι επικεντρώνονται στις επιβατικές και όχι στις εμπορευματικές μεταφορές και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ μπορεί να είναι μια μικρή εταιρεία αλλά παρουσιάζει προοπτικές στον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών. Εκτός μάχης άλλωστε έχει βγει και η ρουμανική εταιρεία, ο ισχυρός άνδρας της οποίας Γκρούια Στόικα ενεπλάκη σε σκάνδαλο διαφθοράς.

Η υπεραξία της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και η ανάδειξή της σε σημαντικό κομμάτι στο παζλ της εφοδιαστικής αλυσίδας στην Ευρώπη οφείλεται αποκλειστικά στον Πειραιά. Το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας τείνει να μετατρέψει την Ελλάδα σε βασικό διαμετακομιστικό κέντρο της Γηραιάς Ηπείρου.

Ο Πειραιάς ως λιμάνι διέλευσης για την ανάπτυξη διαμετακομιστικού εμπορίου προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης παρουσιάζει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης και αυτό το απέδειξαν με τη στάση τους οι πολυεθνικοί κολοσσοί. Μετά μάλιστα την αμερικανική Hewlett Packard, τους κινεζικούς κολοσσούς Huawei και ZTE, τις πολυεθνικές Procter & Gamble και Sony Electronics που επέλεξαν τον ελληνικό δρόμο του μεταξιού για να μεταφέρουν τα προϊόντα τους στην Ευρώπη, σειρά παίρνουν μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες που επέλεξαν τον Πειραιά για τη μεταφορά των προϊόντων τους.

Οι Ρώσοι θεωρούν ότι οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι έχουν τη δυνατότητα να διαδραματίσουν σημαίνοντα ρόλο στη μεταφορά εμπορευμάτων προς την Κεντρική, τη Δυτική και την Ανατολική Ευρώπη, ενισχύοντας την παρουσία τους στις εφοδιαστικές αλυσίδες της Γηραιάς Ηπείρου. Αλλωστε, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ τούς προσφέρει κάτι που δεν διαθέτουν. Μια ευρωπαϊκή άδεια, που σημαίνει ότι αποκτούν απευθείας πρόσβαση εισόδου σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Το ισχυρό όμως ατού που διεκδικούν οι υποψήφιοι μνηστήρες με την απόκτηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι ο έλεγχος της νέας εφοδιαστικής αλυσίδας προς την Κεντρική Ευρώπη, που παρακάμπτει τα βόρεια ευρωπαϊκά λιμάνια (Αμβούργο, Ρότερνταμ) και περιορίζει σημαντικά το κόστος μειώνοντας έως και 10 ημέρες τον χρόνο μεταφοράς των εμπορευμάτων.

Κατέχοντας τον τίτλο της τέταρτης μεγαλύτερης εταιρείας στη Ρωσία, οι κρατικοί σιδηρόδρομοι αναμφίβολα διαδραματίζουν ρόλο δεσπόζουσας οικονομικής δύναμης στην ευρύτερη περιοχή. Με ένα αχανές δίκτυο γραμμών μήκους 55.000 μιλίων που απλώνεται σε έντεκα διαφορετικές ζώνες ώρας στον παγκόσμιο γεωγραφικό χάρτη, οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι πέρυσι μετέφεραν πάνω από 950 εκατομμύρια επιβάτες και 1,2 δισεκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων.

Μέχρι το 2030 οι ρωσικοί σιδηρόδρομοι σχεδιάζουν τη διεύρυνση του σιδηροδρομικού δικτύου κατά 20.000 χλμ., μια επένδυση που θα ξεπεράσει τα 4,2 τρισ. ρούβλια, σύμφωνα με την εταιρεία. Το δίκτυο των ρωσικών σιδηροδρόμων εκτείνεται μέχρι την Ανατολική Ευρώπη και πρόσβαση των Ρώσων στο Αιγαίο μπορεί να δημιουργήσει ένα δίκτυο που θα ενώνει τον Ειρηνικό και την Ασία με την Ευρώπη.

Η κρατική εταιρεία ρωσικών σιδηροδρόμων RZD απασχολεί σήμερα σχεδόν ένα εκατομμύριο εργαζομένους, καλύπτοντας δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα σιδηροδρομικού δικτύου ανά τη ρωσική επικράτεια.

Το γεγονός βέβαια ότι οι Ρώσοι δεν διαθέτουν σήμερα εφοδιαστική αλυσίδα στην Ευρώπη οδηγεί στο συμπέρασμα πως οι λόγοι που έχουν βάλει στο στόχαστρο τους σιδηροδρόμους και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης δεν είναι μόνο οικονομικοί αλλά και στρατηγικοί.

ΓΙΑ ΑΜΕΣΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
Στο στόχαστρο ΟΛΘ και Αλεξανδρούπολη

Οι Ρώσοι με την απόκτηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα μπορούν να δημιουργήσουν ένα σιδηροδρομικό δίκτυο που θα ενώνει τον Ειρηνικό και την Ασία με την Ευρώπη.

Για να συμπληρωθεί, ωστόσο, το «παζλ» της σύνδεσης δύο ηπείρων, οι Ρώσοι θέλουν να αποκτήσουν λιμενική εγκατάσταση που θα τους δίνει πρόσβαση στη Μεσόγειο.

Επισήμως έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, συμμετέχοντας στον διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση του 67% του ΟΛΘ, ενώ τα μάτια τους έχουν στραμμένα και στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Οι Ρώσοι, βρίσκοντας διέξοδο στη Μεσόγειο, με χρήση συνδυασμένων μεταφορών θα μπορούν να παρακάμπτουν τη διέλευση του Βοσπόρου.

Εξάλλου ο ισχυρός άνδρας των ρωσικών σιδηροδρόμων RZD, του μεγαλύτερου μεταφορικού οργανισμού στον κόσμο, Βλαντιμίρ Γιακούνιν, θεωρεί ότι η ελληνική εταιρεία μπορεί να αναδειχτεί σε σημαντικό παράγοντα για τη μεταφορά εμπορευμάτων προς την Κεντρική, τη Δυτική και την Ανατολική Ευρώπη, μέσω των διαδρόμων που διασχίζουν την Ευρώπη και την Ασία, τονίζοντας, ωστόσο, ότι για να υπάρχει δυνατότητα ανάπτυξης συνδυασμένων μεταφορών στο επενδυτικό πλάνο εντάσσεται και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Το ενδιαφέρον για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι μεγάλο, με τη λίστα των υποψηφίων να περιλαμβάνει 8 εταιρείες, μεταξύ των οποίων και τους ρωσικούς σιδηρόδρομους σε κοινοπραξία με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Ανάμεσα, μάλιστα, στους οκτώ που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι η oλλανδική APM Terminals, που ελέγχεται από τη δανέζικη Maersk, και ο ιαπωνικός γίγαντας Mitsui & Co.

Βέβαιη, όμως, θεωρείται η συμμετοχή των Ρώσων και στην επικείμενη αποκρατικοποίηση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης, που σύντομα θα αποκτήσει σιδηροδρομική σύνδεση και θα αναδειχθεί η γεωστρατηγική του θέση.

ΚΩΣΤΑΣ ΝΑΝΟΣ

"ΕΘΝΟΣ"