Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2014

«Πνίγονται» στη λήθη οι σταθμοί του ΟΣΕ

Χρειάζονται άμεσες αντιδράσεις για τα κτήρια στη Μεσσηνία και τις υπόλοιπες περιοχές 

Ορισμένα πράγματα, όσο κι αν προσπαθούμε να τα κατανοήσουμε, αφού ζούμε σε μια χώρα που το αυτονόητο είναι μια μικρή επανάσταση, δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε.
Τους τελευταίους μήνες, όλο και πιο πυκνά, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, σε συνεργασία με φορείς φίλων του σιδηροδρόμου, διοργανώνει εκδρομές με το τρένο στην Πελοπόννησο, οι οποίες, μάλιστα, σημειώνουν ιδιαίτερη επιτυχία. Στην τελευταία, με τουρίστες από Αγγλία, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, όσοι συμμετείχαν έμειναν απόλυτα ικανοποιημένοι.
Για, δε, τις επόμενες ημέρες διοργανώνεται ακόμα μια διήμερη εκδρομή με τρένο στην Πελοπόννησο, το Σαββατοκύριακο 25 και 26 Οκτωβρίου, με αφετηρία και κατάληξη την Καλαμάτα, την οποία διοργανώνει το Amnizia Railfan Club, με τη χορηγία της Citroen Hellas,
Μάλιστα, στην ανακοίνωση - πρόσκληση του Amnizia αναφέρεται ότι «λόγω του περιορισμένου αριθμού των διαθέσιμων θέσεων, αν οι συμμετοχές ξεπεράσουν τις 40, θα πραγματοποιηθεί κλήρωση.
Όσοι δεν κληρωθούν, θα μπουν σε λίστα αναμονής και είναι πιθανόν να κληθούν να συμμετάσχουν μέχρι και μία ημέρα πριν από την εκδρομή (24 του μήνα). Θα δοθεί προτεραιότητα στα τακτικά μέλη του forum, τα οποία είναι εγγεγραμμένα σε αυτό περισσότερο από 6 μήνες».
Στο ενδιάμεσο, σε διάφορες συναντήσεις παραγόντων του ΟΣΕ με δημάρχους, ακόμα και με τον κ. Νίκα, υπόσχονται να επανεξετάσουν το αίτημα επαναλειτουργίας του προαστιακού της Καλαμάτας, ο οποίος με μια ορθολογική διαχείριση μπορεί να καταστεί και κερδοφόρος. Κι ενώ το συγκεκριμένο μεταφορικό μέσο αποκτά συνέχεια φίλους, ο ΟΣΕ, στην πράξη, το παραδίδει στους ιδιώτες.
Δεν είναι, όμως, το δίκτυο που εγκαταλείπεται επί της ουσίας. Ακόμα και ο αρχιτεκτονικός κτηριακός θησαυρός του έχει αφεθεί στην τύχη του. Και επ' αυτού οι δήμαρχοι έχουν αντιδράσει. Είναι παραπάνω από μία οι επιστολές που έχει στείλει ο δήμαρχος Παν. Νίκας για την ενοικίαση του κεντρικού κτηρίου στην Καλαμάτα, αλλά και των άλλων κτηρίων που βρίσκονται στα όριά του. Ο ΟΣΕ, όμως, επιμένει κι εδώ στα λόγια ότι το θέμα βαίνει καλώς, αλλά επί της ουσίας αδιαφορεί.
Πρόσφατα, «γης μαδιάμ» τα έκαναν άγνωστοι διαρρήκτες που εισέβαλαν στο σταθμό του ΟΣΕ στο Ασπρόχωμα Μεσσηνίας και αφού έκλεψαν ό,τι είχε αξία, προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές, καταστρέφοντας τα αρχεία και τα αντικείμενα που βρήκαν στο εσωτερικό!
Σε χθεσινό ρεπορτάζ της εφημερίδας «Έθνος» αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Εγκατάλειψη, λεηλασίες και βανδαλισμοί απειλούν το ιστορικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου, το οποίο έχει διακόψει τη λειτουργία του από το 2011.
Οι παλιοί σιδηροδρομικοί σταθμοί ρημάζουν, δημιουργώντας, μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις σημαντικά προβλήματα στους κατοίκους κοντινών πόλεων και χωριών, αφού σ’ αυτούς συχνά βρίσκουν καταφύγιο τοξικομανείς, μετανάστες και άστεγοι.
Τζάμια σπασμένα αλλά και σιδηροδρομικά κτήρια κατεστραμμένα από φωτιές που σε αρκετές περιπτώσεις ξεκινούν από την προσπάθεια όσων βρίσκουν σ’ αυτούς καταφύγιο να ζεσταθούν, καίγοντας ακόμα και ξύλινες μεσοτοιχίες και πατώματα!
Για το θέμα έχει ευαισθητοποιηθεί το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς, που έχει ήδη στείλει υπόμνημα σε όλους τους αρμόδιους φορείς για τη διάσωση τόσο του δικτύου όσο και του σημαντικού αρχειακού υλικού (σχέδια, έγγραφα και τεχνικά αρχεία), το οποίο εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμα σε πολλούς σταθμούς.
Συνολικά 79 σταθμοί και στάσεις του δικτύου έχουν χαρακτηριστεί μνημεία. Ωστόσο, ο χαρακτηρισμός και μόνο δεν μπορεί να τους γλιτώσει από τη φθορά του χρόνου, την εγκατάλειψη και τους βανδαλισμούς. Παράλληλα, η Επιτροπή κάνει προσπάθειες ώστε η εσωτερική γραμμή Κορίνθου-Μύλων-Καλαμάτας να κηρυχθεί μνημείο.
Το μετρικό δίκτυο της Πελοποννήσου κατασκευάστηκε το 19ο αιώνα. Κάλυπτε 750 χιλιόμετρα και περιλάμβανε 153 σιδηροδρομικούς σταθμούς και στάσεις, αλλά και κτήρια αποθήκευσης εμπορευμάτων μαζί με λιθόκτιστες μεταλλικές γέφυρες, τούνελ και άλλα έργα:
“Είναι χαρακτηριστικοί σταθμοί του 19ου αιώνα, που σε άλλες περιπτώσεις ακολουθούν το νεοκλασικό ιδίωμα της εποχής και άλλοτε μορφές που έφεραν οι ξένοι μηχανικοί που τους σχεδίασαν, προσαρμοσμένες όμως στα χαρακτηριστικά της ελληνικής επαρχίας” υποστηρίζει ο αρχαιολόγος Απόλλων Κύρκος, ο οποίος έχει κάνει διατριβή για το σιδηροδρομικό δίκτυο της περιοχής: “Οι σταθμοί γκρεμίζονται σιγά σιγά. Η αξιοποίηση για πολιτιστικές χρήσεις αποτελεί μια λύση σε ορισμένες περιπτώσεις. Ωστόσο, τα σιδηροδρομικά κτήρια έχουν ένα σαφή προσανατολισμό χρήσης. Το πιο σωστό θα ήταν το δίκτυο που κάποτε έκλεισε σε μια νύχτα να επαναλειτουργήσει”.
Επισημαίνει, μάλιστα, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού για τη φύλαξη του δικτύου. “Στο τμήμα Κόρινθος- Άργος- Ναύπλιο-Καλαμάτα υπάρχει μόνο ένας εργαζόμενος στην Τρίπολη. Αν δεν κινηθούμε τώρα, σε λίγα χρόνια δε θα βρούμε τίποτα” καταλήγει ο κ. Κύρκος.
Ας ακούσουμε την προτροπή του αρχαιολόγου, κι ας κινηθούμε άμεσα για τη διαφύλαξη της ιστορικής μας κληρονομιάς».

Του Αντώνη Πετρόγιαννη
tharrosnews.gr