Ελπίδες ανάκαμψης και επιτάχυνσης για το έργο του μετρό Θεσσαλονίκης γεννά η απόφαση της μετακίνησης των μετροπόντικων, καθώς και η συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ της Αττικό Μετρό και του δήμου Θεσσαλονίκης για τη διαχείριση των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου, η οποία αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στο ΣτΕ.
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
Ανοιχτό ζήτημα για την πορεία του έργου, ωστόσο, παραμένουν οι επιπλέον οικονομικές απαιτήσεις της αναδόχου κοινοπραξίας, η οποία προσπαθεί πλέον να πιέσει απολύοντας εργαζομένους.
Η μεταφορά των δύο μηχανημάτων ολομέτωπης διάνοιξης σηράγγων (ΤΒΜ), που είναι κολλημένα εδώ και δύο χρόνια στον σταθμό της Ανάληψης, αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές Ιουνίου και θα γίνει σταδιακά. Η επιχείρηση μεταφοράς θα πραγματοποιηθεί με ειδικού τύπου φορτηγά και υπολογίζεται ότι θα διαρκέσει τρεις εβδομάδες. Οι μετροπόντικες θα αποσυναρμολογηθούν και θα επανασυναρμολογηθούν στον σταθμό της Νέας Ελβετίας, απ’ όπου θα ξεκινήσουν την αντίστροφη πορεία τους προς τον σταθμό Ανάληψης, στις αρχές του φθινοπώρου. Μέχρι σήμερα έχουν διανοιχτεί 6 χιλιόμετρα σηράγγων, που αντιστοιχούν στο 73% του συνόλου, και απομένουν 3,6 χλμ. για κάθε ένα από τα μηχανήματα.
Η απόφαση διάθεσης ποσού για την μετακίνηση των μετροπόντικων ελήφθη από τη διοίκηση της Αττικό Μετρό ΑΕ το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης. Υπενθυμίζεται ότι οι μετροπόντικες καθηλώθηκαν στην Ανάληψη τον Μάιο του 2012 εξαιτίας των καθυστερήσεων που σημειώθηκαν στις διαδικασίες απαλλοτριώσεων στους επόμενους σταθμούς της Βούλγαρης και της Πατρικίου. Η ανάδοχος κοινοπραξία είχε προτείνει τότε τη μετακίνησή τους, αλλά ζητούσε την έγκριση 16 εκατ. ευρώ για να προχωρήσει αυτή η ενέργεια. Η Αττικό Μετρό ΑΕ, που υπολόγισε πολύ μικρότερο κόστος, αρνήθηκε να ικανοποιήσει το αίτημα του εργολάβου. Τελικά την περασμένη εβδομάδα ενέκρινε 1,9 εκατ. ευρώ.
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Θετική εξέλιξη φαίνεται να υπάρχει και στο ζήτημα των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στον σταθμό Βενιζέλου. Δήμος Θεσσαλονίκης και Αττικό Μετρό συμφωνούν στη λύση της απόσπασής τους, της φύλαξής τους σε κατάλληλο αποθηκευτικό χώρο και την επανατοποθέτησή τους σχεδόν στο σύνολό τους στο -1 υπόγειο του σταθμού, όπου θα δημιουργηθεί ένα εντυπωσιακό μουσείο. Σήμερα οι δύο εμπλεκόμενοι θα καταθέσουν στο ΣτΕ συμπληρωματικά υπομνήματα σχετικά με τις προτάσεις τους για απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων.
Το ΣτΕ εκδίκασε στις 5 Μαρτίου, μετά από δύο αναβολές, την προσφυγή του δήμου με την οποία ζητά να ακυρωθεί η εκτέλεση της απόφασης που έλαβε στις 24 Ιανουαρίου 2013 ο τότε αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τζαβάρας και η οποία προέβλεπε την απόσπαση και τη μεταφορά των σημαντικότερων αρχαιολογικών ευρημάτων που βρέθηκαν στη Βενιζέλου. Το ΚΑΣ είχε υποδείξει πέρυσι ως τόπο μεταφοράς το πρώην στρατόπεδο “Παύλου Μελά” στη Σταυρούπολη ή “όπου άλλου”. Εν τω μεταξύ, στις 28 Ιανουαρίου 2014 το ΚΑΣ με νεότερη απόφασή του προβλέπει απόσπαση των αρχαιολογικών ευρημάτων, εργασίες για την κατασκευή του σταθμού του μετρό, επανατοποθέτησή τους στο ίδιο σημείο και διαμόρφωση επισκέψιμου χώρου. Η πρόταση αυτή εγκρίθηκε με υπουργική απόφαση στις 24 Φεβρουαρίου 2014. Ο δήμος Θεσσαλονίκης όμως, επειδή δεν έγινε ακύρωση της προηγούμενης απόφασης Τζαβάρα, διατηρούσε επιφυλάξεις για το κατά πόσο θα εφαρμοστεί η νέα απόφαση ή όχι. Για τον λόγο αυτό επέμεινε στην προσφυγή στο ΣτΕ. Το ανώτατο δικαστήριο έδωσε προθεσμία σε δήμο και Αττικό Μετρό να καταθέσουν μέχρι σήμερα τις προτάσεις τους. Η απόφαση του ΣτΕ, πάντως, υπολογίζεται να εκδοθεί μέχρι τον Ιούνιο.
Στο εργοτάξιο του σταθμού της Βενιζέλου, ωστόσο, ενδέχεται να δημιουργηθεί νέο ζήτημα με αρχαιότητες που πιθανόν εντοπιστούν στη συνέχεια των ανασκαφικών εργασιών, οι οποίες θα συνεχιστούν σε βάθος επιπλέον δύο μέτρων. Επιστήμονες διατυπώνουν την άποψη ότι αν στο μεγαλύτερο βάθος αποκαλυφθούν εξίσου σημαντικά ευρήματα, είναι πιθανόν να σημειωθεί νέα εμπλοκή.
Εν τω μεταξύ η Αττικό Μετρό εγκρίνει προσλήψεις στο αρχαιολογικό τμήμα του έργου, προκειμένου να συνεχιστεί η αρχαιολογική σκαπάνη στο αμαξοστάσιο της Πυλαίας, στη νότια πλευρά της Αγίας Σοφίας και στις εισόδους των σταθμών. Ήδη έχουν προσληφθεί επιπλέον 180 εργαζόμενοι και ο αριθμός τους αναμένεται να φθάσει στους 630, όπως προβλέφθηκε με τελευταία απόφαση του ΚΑΣ. Θα διατεθούν επίσης επιπλέον 42 εκατ. ευρώ για ανασκαφές. Οι συμβάσεις που υπογράφουν οι νέοι εργαζόμενοι είναι τετράμηνες και εξάμηνες, ανάλογα με τις ανάγκες.
ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΙΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΔΟΧΟΥ
Ενώ στον αρχαιολογικό τομέα γίνονται προσλήψεις, η ανάδοχος κοινοπραξία προβαίνει σε απολύσεις εργαζομένων του κατασκευαστικού τομέα. Προ δύο εβδομάδων απέλυσε επτά χειριστές μηχανημάτων, προκαλώντας απεργιακές κινητοποιήσεις από το σωματείο εργαζομένων, και απειλεί με νέες απομακρύνσεις εργαζομένων. Οι ενέργειες αυτές χαρακτηρίζονται από στελέχη της Αττικό Μετρό ως πιέσεις του αναδόχου προς την πολιτεία για να ικανοποιηθούν οι επιπλέον οικονομικές απαιτήσεις που προβάλλει και που εξετάζονται με τις νόμιμες διαδικασίες της διαιτησίας. Η κατασκευάστρια κοινοπραξία, μέσω των απολύσεων, τις οποίες μάλιστα αποδίδει στην Αττικό Μετρό ΑΕ, προκαλεί κοινωνική αναταραχή στη Θεσσαλονίκη. Στελέχη της Αττικό Μετρό υποστηρίζουν ότι οι σημερινές ανάγκες του έργου απαιτούν προσλήψεις προσωπικού. Συγκεκριμένα, μόνο για τη διάνοιξη της σήραγγας με τη μέθοδο του ανοιχτού τύπου και το φρεάτιο στην περιοχή της Νέας Ελβετίας θα χρειαστούν περισσότερα από 200 άτομα. “Εμείς θέλουμε να γίνουν άμεσα προσλήψεις στο τεχνικό προσωπικό, όπως έγινε πρόσφατα και με τις αρχαιολογικές ανασκαφές του μετρό. Ο ανάδοχος να αναπτύξει γρήγορα όλα τα διαθέσιμα μέτωπα του έργου και να εγκαταλείψει πλέον την παρελκυστική τακτική μέσω ενστάσεων, προσφυγών, απολύσεων”, αναφέρουν στελέχη της Αττικό Μετρό ΑΕ.
