Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 2012

Το Interrail σαραντάρισε


ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΒΟΪΤΣΙΔΗ
Το Interrail έγινε σαράντα ετών. Στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης του αποδίδουν τις τιμές που του αξίζουν. Το Μουσείο των Γερμανικών Σιδηροδρόμων, στη Νιρεμβέργη, ζητά απ' όσους έχουν ταξιδέψει με Interrail να του δανείσουν αναμνηστικά για την έκθεση που ετοιμάζει.
Την κάρτα, το χάρτη που εκδιδόταν κάθε χρόνο, αφίσες, ενημερωτικά φυλλάδια, φωτογραφίες, ενώ σχεδιάζει θεματικές βραδιές. Παλιοί ταξιδιώτες θα συναντώνται σε διάφορες πόλεις, θα προβάλλουν διαφάνειες και θα ανταλλάσσουν αναμνήσεις. Ακόμη, πάντως, δεν έχει βρεθεί αυτό που μπορεί να αποτελέσει την κορωνίδα της έκθεσης: κάποια από τις κάρτες της μέρας κατά την οποία άρχισαν όλα. Στις 29 Σεπτεμβρίου 1972.
Ισως τίποτε δε συνέβαλε περισσότερο από το Interrail, ώστε να γίνει κατανοητό το πνεύμα του Ζαν Μονέ, του Ρομπέρ Σουμάν και των άλλων πρωτοπόρων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εκατομμύρια νέοι απέκτησαν την δυνατότητα να ταξιδέψουν με το σακίδιό τους στην Ευρώπη και να την αισθανθούν πατρίδα τους. Το Interrail ήταν ένα σύγχρονο μαγικό χαλί. Αγόραζες το λευκό βιβλιαράκι μ' ένα ποσό που αντέχαμε να πληρώσουμε ακόμη και εμείς, στη φτωχική Ελλάδα της δεκαετίας του '70, και μετά ο κόσμος ήταν δικός σου. Εγραφες απλώς πού ήθελες να πας. Για κάποιους, ο προορισμός ήταν το Νάρβικ, στο νορβηγικό αρκτικό κύκλο, το βορειότερο σημείο της Ευρώπης όπου φτάνει ο σιδηρόδρομος. Για άλλους, το Ροβανιέμι, που τότε δεν είχε γίνει ακόμη η πατρίδα του Αϊ - Βασίλη. Για άλλους τα χάιλαντς, στη Σκοτία. Και άλλοι έκαναν μεσογειακά όνειρα, φτάνοντας μέχρι τη Θέουτα, ισπανική πόλη σε αφρικανικό έδαφος, πύλη για το Μαρόκο. Κάποιοι περνούσαν τη νύχτα στα παγκάκια, κάποιοι στο τρένο, κάποιοι στους Ξενώνες Νεότητας - το συμπλήρωμα του Interrail στην «ανακάλυψη» της Ευρώπης. Και όλοι ένιωθαν την Ευρώπη σαν τη γειτονιά τους.
Το Interrail υπάρχει ακόμη. Ισως δεν υπάρχει η ίδια δίψα να γνωρίσουμε την Ευρώπη. Το Σεπτέμβριο, στο γρασίδι της Βιβλιοθήκης, οι σιδηροδρομικές περιπλανήσεις με το σακίδιο στην πλάτη δεν είναι πλέον θέμα συζήτησης. Εχουν αντικατασταθεί από ξεκούραστα τετραήμερα στο Παρίσι. Αλλά η ανάγκη του πάντα θα υπάρχει. Και πάντα κάποιοι, μεσήλικες πλέον, θα το ευχαριστούμε σιωπηρά για όσα μας δώρισε...